Beşir Fuat, 1852 senesinde dünyaya geldi. Bilinen en eski aile üyesi, baba aracılığıyla akrabası olan Abdülhamid’in başmabeyncisi Gürcü asıllı Hamdi Mahmud Paşa’dır. Babası Hurşit Paşa Adana’da mutasarrıflık yapmıştır. Annesi ile ilgiliki tek bilgi ise 1886 Mart’ında “délire de persécution”dan (hezeyan-ı tazallümî) öldüğüdür.
Maddi açıdan varlıklı bir ailesi olan Beşir Fuad öğrenimine Fatih Rüştiyesi’nde başlar. Ailesinin Suriye’ye geçmesiyle öğrenimini buradaki Cizvit okulunda sürdürür. 1867-1870 senelerı içinde İstanbul’da Askeri İdadî’de okur. 1871’de girdiği Mekteb-i Harbiye’yi bitirince yaver olarak Abdülaziz’in sarayında görev yapmaya başlar.
Beşir Fuat, 1875-1876 Sırp savaşlarına katılır. Yaverliği 1876 yılına kadar süren Beşir Fuat gönüllü olarak 1877-1878 Rus savaşı ve Girit isyanlarında da görev yapar. Beş yıl kadar Girit’te kalır. Bu süre zarfında Almanca ve İngilizce öğrenir. İstanbul’a döner ve 1881-1884 senelerı içinde kolağası olarak çeşitli görevlerle askerlik sahasında çalışmayı sürdürür.
1884 yılı Beşir Fuat’ın yazı yaşamında önemli bir tarihtir. Bilinen ilk yazısı 1883 tarihini taşımakla birlikte Beşir Fuat’ın asıl yoğun yazı yaşamı 1884’te başlar; çeviri kitaplar yayımlar, çeşitli dergilerde fen konularında yazılar yazar ve iki dergi çıkarır. Bunların ilki karışık bir kadroyla kurulan ve daha dördüncü sayısında yazarlar içindeki görüş farkları yüzünden kapanan Hâver, diğeri daha uyumlu bir kadro ile fen ağırlıklı olarak yayımlanan Güneş’tir. Lakin bu da 12. sayısında maddi imkansızlıklar yüzünden kapatılır. Bu yoğun yazı yaşamı yüzünden 1884’te askerlikten ayrılan Beşir Fuat aynı yıl Ceride-i Havadis gazetesinin başyazarı olur. Gazetenin birbuçuk ay sonra bir ihbar yüzünden kapatılması üzerine dönemin ileri gelen gazetelerinden Tercüman-ı Hakikat ve Saadet’te yazmayı sürdürür.
Beşir Fuad’ın 1883-1884 senelerı içindeki ilk yazıları çeviri ağırlıklıdır. Zamanla telif yazıları öne geçmeye başlar. Bu yazılar felsefe, fen, fizyoloji ve askerlik konularında yoğunlaşır. Dil, özellikle yabancı dillerin öğretimi de Beşir Fuad’ın çeviri kitap ve makalelerinde sürekli olarak ele aldığı konulardandır. Bunun bunun yanında çok sevdiği tiyatro üzerine değerlendirme yazıları da kaleme alır. 1885’te Victor Hugo’nun yayımlanmasıyla girdiği polemiklerde dönemin çeşitli edebiyat meselelerini, iki yıl sonra çıkan Voltaire biyografisinde ise daha ziyade dinî ve felsefî konuları tartışan Beşir Fuad, intihar edeceği tarihe kadar yoğun bir yazı yaşamının içindedir.
Beşir Fuat Kitapları
Victor Hugo
Beşe
Voltaire
İntikad
Miftahı usuli Talim
Mektubat
