Asaf Halet Çelebi, 27 Aralık 1907 senesinde İstanbul’da dünyaya geldi. Galatasaray Lisesi’nde 8 yıl eğitim gördü. Babasından Fransızca ve Farsça, Mevlevi Şeyhi Ahmet Remzi Dede (Akyürek) ile Rauf Yekta Bey’den musiki ve nota dersleri aldı. Kısa bir süre kaldığı Fransa’dan dönüşünde üç yıl Sanayi-i Nefise Mektebi’nde öğrenim gördü. Adliye Meslek Mektebi’nden mezun oldu.
Asaf Halet Çelebi, Üsküdar Adliyesi Ceza Mahkemesi zabıt kâtipliği yaptı. Osmanlı Bankası, Devlet Deniz Yolları İşletmesi’nde çalıştı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü kitaplığında görevliyken yaşamını yitirdi.
Gençlik senelerında divan edebiyatından etkilendi. Gazeller ve rubailer yazan Asaf Halet Çelebi, 1937’den sonra serbest ölçü kullanmaya ve Batı şiirinin tekniklerine meyillenmeye başladı. Yeni şiir akımının ileri gelen dergilerinden Ses, Hamle, Sokak, Servet-i Fünun-Uyanış’ta ve Gün gazetesinde 1938-1941 senelerı içinde ilk şiirleri yayınlandı. Bu şiirlerinde ergenlik çağına ait duygular, çocukluk, masallar ve tekerlemelerin gerçeküstü dünyası gibi temaları kullandı. Hırsız, Trilobit ve Cüneyd adlı şiirlerinin Fransızca çevirileriyle birlikte 45 şiirin olduğu He’nin sonrasında aynı çizgide on şiirin olduğu Lamelif’i 1945’te yayımladı. Bütün şiirlerinin toplandığı Om Mani Padme Hum (1953), Çelebi’nin içrek ve gizemci şiirini bütünüyle gözler önüne serer. İstanbul dergisinde paylaşımı yaptığı Benim Gözümle Şiir Davası (Temmuz-Aralık 1954) adlı altı makalede poetikasını açıkladı. Ses, imge, anlam ve düşünce olarak kültürler arası ve metinler arası bir nitelik taşıyan şiirleriyle Asaf Hâlet, Türk şiirinde “modern gelenekçi” tavrın temsilcisi oldu.
İlk dönem eserlerinin sonrasında, şiirlerinde dinlerden, ideolojilerden, toplumsal olaylardan çok Anadolu-İran-Hindistan çizgisi üzerinde uzanan bir yaşamın görünümlerini sesler aracılığıyla dile getiren şair, şiirin tıpkı hayatta olduğu gibi soyut araçlarla soyut bir dünya yarattığına inandı. Kendisinden sonra gelen nesli soyut şiir anlayışının Türk Edebiyatı’ndaki ilk tanımlarını yaparak etkiledi. Şiire bakış açısını “Mesela esasen, müşahhas malzeme ile mücerret olan hayali yaşatabilmektir. Yani mücerret şiir, bilakis mücerret mefhumlu sözcüklerden olabilecek mertebe soyunmuş olan ve toplu bir halde mücerret bir mana anlatan ve bize o ihtisası veren ruh anının ifadesini taşıyan şiirdir.” diyerek açıkladı.
Şiirlerinin bunun yanında eski edebiyat ile alakalı çalışmalarıyla da tanınan Asaf Halet Çelebi, Hint ve Fars Edebiyatları üzerine yaptığı çalışmaları dergilerde ve kitaplarda paylaşımı yaptı. Bu hususta yazdığı makalelerden biri 1949 tarihli Şadırvan Dergisi’nde bulunabilir. Ayrıca, çeşitli dergilerde yayına giren düz yazıları ve Hint edebiyatı üzerine makalelerini Semih Güngör, Asaf Halet Çelebi incelemesiyle birlikte paylaşımı yaptı.
Asaf Halet Çelebi Eserleri – Kitapları
1942 He
1943 Laleler
1945 Lâmelif
1953 Om Mani Padme Hum
Araştırma Yazıları
1940 Mevlâna
1940 BeNJamiN
1940 Molla Câmi
1945 Eşrefoğlu Divanı
1953 Naima (monografi)
1954 Ömer Hayyam
1953 Divan Şiirinde İstanbul (antoloji)
