Devlet Bahçeli, 1 Ocak 1948 senesinde Osmaniye’de dünyaya geldi. Fettahoğulları olarak anılan geniş ve köklü bir aileye üye olan Bahçeli, ailenin 4 çocuğundan biriydi. Babasının ilk evliğinden olan 2 kardeşi mevcuttur. İlk öğrenimini memleketi Osmaniye’de 7 Ocak ilkokulunda pekiyi dereceyle bitirdi.
Ailesi varlıklı olduğu için üniversiteye kadar tahsilini özel okullarda sürdürdü. Ortaokulu Servet Bahçeli adında, kendisinden üç yaş büyük, abisiyle Adana’da Özel Çukurova Koleji’nde yatılı okudu. Lise için İstanbul’a akrabalarının yanına gitti. Emirgan Akgün Koleji’ne yazıldı. Lise ikinci sınıfta Etiler’deki Özel Ata Koleji’ne geçti ve lise diplomasını da yine bu okuldan aldı.
Devlet Bahçeli, 1967 senesinde Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’ni kazandı ve dış ticareti okumaya başladı. Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi’nin genel başkanı Alparslan Türkeş’in seminerlerine gitmeye başladı. Ardından akademi’de Ülkü Ocakları’nı kurdu. 1970-1971 senelerı içinde Türkiye Milli Talebe Federasyonu Genel Sekreterliği görevlerinde bulundu. Bahçeli, öte yandan aktif olarak siyasi faaliyetleri yürütürken, diğer yandan da akademik çalışmalarını sürdürdi.
1971’de mezun oldu ve aynı yıl Ankara İktisadi ve Ticari İlimler akademisi ve bağlı Yüksek Okullarda İktisat Bölümü asistanı olarak görev aldı. Öğrencilerle yakında zamandan ilgilenen bir akademisyendi. Aynı zamanda Ülkücü Maliyeciler ve İktisatçılar Derneği’nin kurucularından, Üniversite Akademi ve Yüksekokullar Asistanları Derneğinin (ÜMİD-BİR) kurucularından ve genel başkanlarındandır. Ayrıca kısaca ÜNAY adı verilen Üniversite Akademi ve Yüksekokulları asistanlığı kurdu ve başkanlığını yaptı.
Devlet Bahçeli, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde iktisat doktorası yaptı ve aynı üniversitenin İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Politikasında Ana Bilim Dalı’nda 1987 yılına kadar öğretim kullanıcı hesabı görevini sürdürdü. Dr. Devlet Bahçeli yine bu zaman zarfında Türkiye ve Dünya Ekonomisi, Türk Tarihi ve Dış Politika konularıyla ilgilendi ve bu alanlarda çalışmalar yaptı.
17 Nisan 1987 tarihinde üniversitesindeki öğretim kullanıcı hesabı görevinden istifa eden Bahçeli, 19 Nisan 1987 tarihinde yapılan MÇP Büyük Kurultayında parti yönetimine seçildi ve Genel Sekreterlik görevine getirildi.
MÇP ve MHP’nin yönetim kadrolarındaki görevi uzun yıllardır ilerleten Devlet Bahçeli, çeşitli zamanlarda Genel Sekreterlik, Genel Başkan Yardımcılığı, Merkez Yürütme Kurulu Üyeliği, Merkez Karar Kurulu Üyeliği, Genel Başkan Baş-Danışmanlığı görevlerinde bulundu ve 6 Temmuz 1997 tarihinde yapılan MHP 5. Olağanüstü Kongre sonrasında Genel Başkanlığı görevini üstlendi. 1999’da yapılan genel seçimlerde MHP’nin ikinci parti çıkması üzerine DSP ve ANAP ile koalisyon hükümetinde devlet bakanı ve başbakan yardımcılığına geldi. 2002 genel seçimlerinde partisi baraj altında kalınca milletvekili seçilemedi.