Faruk Nafiz Çamlıbel, 18 Mayıs 1898 senesinde İstanbul’da dünyaya geldi. Babası, Orman ve Maadin Nezareti memurlarından Süleyman Nazif Bey, annesi Fatma Ruhiye Hanım’dır.
Faruk Nafiz Çamlıbel, İlk ve orta öğretimini Bakırköy Rüştiyesi ile Hadika-i Meşveret İdadisi’de bitirdi. Şiire çocuk yaşlarda başladı. Yazarın ifadesine göre ilk şiiri “Saat”, “Çocuk Dünyası” adlı bir dergide yayınlandı (1914).
Bir süre tıp öğrenimi gördükten sonra okuldan mezun olmadan ayrıldı ve gazeteciliğe başladı. 1917-1918’de Ati Gazetesi’nin yazı işlerinde çalıştı. 1922’de gazetenin temsilcisi olarak Ankara’ya gitti.
1922’de Kayseri Lisesi’ne edebiyat öğretmeni olarak atandı. Kayseri’ye yolculuğunu, “Han Duvarları” adlı uzun şiirinde anlattı. Şiiri, Osmanzade Hamdi Bey’e ithaf etti. Kayseri’de kaldığı iki yıllık zamanda Milli Mücadele’nin havasını çok yakında zamandan yaşadı. Geleceğin ünlü şairi Behçet Kemal (Çağlar) onun Kayseri Lisesi’nde öğrencisi oldu. Şair, Kayseri Lisesi’nin marşını da kaleme aldı.
1924 senesinde Ankara Erkek Muallim Mektebi edebiyat öğretmenliğine geçti; sonrasında Ankara Kız Lisesi’de öğretmenlik yaptı. Ankara Kız Lisesi Marşı’nın güftesini yazdı. 1932’ye kadar yaşadığı Ankara’da cumhuriyetin kuruluşuna tanıklık etti. 1924’te “Çoban Çeşmesi”, 1928’de “Suda Halkalar” isimli kitapları paylaşımı yaptı.
1928’de Milli Eğitim Bakanı Mustafa Necati’nin başkanlığındaki Şark Vilâyetlerini Tedkik Heyeti’nde bulunarak Sivas, Erzincan, Gümüşhane, Trabzon, Erzurum illerini ve dönüşte Kastamonu’yu gördü. Bu yolculuk, onun edebi yaşamında bir dönüm noktası oldu. Memleket şiirleri yazmaya yöneldi.
1931’de Ankara Kız Lisesi’nde coğrafya öğretmenliği yapan Azize Hanım ile evlendi. Bu evlilikten İsmet ve Yeliz adında iki çocuğu dünyaya gözlerini açtı.
1932-1946 senelerı içinde İstanbul’da edebiyat öğretmenliği yaptı. Vefa Lisesi, Kabataş Lisesi ve Amerikan Kız Koleji edebiyat öğretmenliklerinde bulundu. 1933’de Onuncu Yıl Marşı’nın kelimelerini Behçet Kemal Çağlar ile birlikte yazdı.
Ankara ve İstanbul’daki öğretmenlik senelerında çeşitli dergi ve gazetelerde şiirler fıkralar paylaşımı yaptı. Mizah dergilerinde “Deli Ozan” ve “Çamdeviren” takma adlarıyla mizahi manzumeler yazdı. 1946 senesinde siyasete atıldı ve 1946’dan 27 Mayıs 1960’a kadar Demokrat Parti İstanbul milletvekili olarak TBMM’de görev yaptı.
Faruk Nafiz Çamlıbel, 27 Mayıs 1960 darbesinin sonrasında tüm milletvekilleri ile birlikte kısa bir süre Yassıada’da, ardından da Celal Bayar ve diğer DP milletvekilleri ile birlikte Kayseri Kapalı Cezaevi’nde tutuklu kaldı. 16 ay sonra aklanarak serbest kaldı.
Serbest kaldıktan sonra siyasete dönmek istemedi. Son senelerını Arnavutköy’deki evinde geçirdi. Yassıada’da dostlarıyla birlikte yaşadığı baskıyı “Zindan Duvarları” adlı bir şiir ile anlattı ve şiiri kitabı olarak paylaşımı yaptı.
Öğretmenlik yaptığı Kabataş Lisesi’nde 2005 senesinde Faruk Nafiz Çamlıbel adına bir müze açlmıştır.
Faruk Nafiz Çamlıbel, ilk şiirlerini aruz ölçüsüyle yazdı. Cenap Şahabettin ve özellikle Yahya Kemal’in etkisinde kaldı. “Edebiyat-ı Umumiye” dergisi’nde yayımlanan “Şarkın Sultanları” şiiri, edebiyat etrafında kendisine yer açmasını sağlayan ilk ürünü oldu. Aruzla yazdığı şiirlerini 1918’de “Şarkın Sultanları”, 1919’da “Dinle Neyden” ve “Gönülden Gönüle” adlı kitaplarında topladı. Sonralarıysa aruz ölçüsünden uzaklaşarak hece ölçüsünü ve Türkçenin yalınlaşması, yabancı sözcüklerden ve kalıplardan uzaklaşılması düşüncesini benimsedi. Şiirlerinde hecenin Bilhassa 7+7 kalıbına bir ses zenginliği kazandırdı. Milli edebiyatın oluşabilmesi, geliştirilebilmesini misyon edindi ve Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy, Yusuf Ziya Ortaç, Orhan Seyfi Orhon ile birlikte Türk edebiyat tarihinde “Beş Hececiler”’den biri olarak anılır oldu:
Sanatçı, halkın yaşantılarından çıkardığı konuları yine halkın söyleyiş ve nazım şekilleriyle dile getirir. Yepyeni görüşler getiren ünlü “Sanat” şiiri, memleketçi şiirin ilk bilinçli bildirisi kabul edilir. Batı etkilerine kapalı, Türk halk şiirine açık bir tutum içindedir.
Şiirlerinde ele aldığı başlıca temalar aşk, hasret, tabiat, ölüm, kahramanlık ve ihtirastır. 1918-1930 içinde edebiyatın tek kuvvetli aşk şairi olarak tanınmıştır. Duygu ve düşünceyi bir arada yürüten, romantik ve realist konuları ve hayatları işleyen şiirleriyle ün yapmıştır. Yolcu ile Arabacı şiirindeki yolcuyu ruha, arabacıyı bedene benzettiği örneklerdeki gibi başarılı teşbihleri ile tanınır. Faruk Nafiz Çamlıbel, şiirin bunun yanında, yurt ve ulus sevgisini işlediği yahut toplumsal gerçeklere yöneldiği oyunlar da yazdı.
1933 senesinde Kayseri Lisesi’nden öğrencisi Behçet Kemal ile birlikte yazdığı sözler, Cemal Reşit Rey aracılığıyla bestelendi ve eser, cumhuriyetin 10. yıl kutlamaları için tertip edilen marş yarışmasını kazandı.
Faruk Nafiz Çamlıbel Eserleri
Şiirleri
Çoban Çeşmesi
Dinle Neyden
Gönülden Gönüle
Bir Ömür Böyle Geçti
Suda Halkalar
Han Duvarları
Zindan Duvarları
Şarkın Sultanları
Mustafa Kemal
Son Aşık
Romanları
1936 Yıldız Yağmuru
1949 Ayşe’nin Doktoru
Mektep Temsilleri
1933 Bir Demette Beş Çiçek
1934 Yangın
1946 Belki Birgün
Oyunları
1925 Canavar O gün
1932 Akın
1933 Özyurt
1938 Kahraman
1945 Yayla Kartalı
İlk Göz Ağrısı
Hudekoğlu
