İlber Ortaylı, 1947 senesinde Bregenz, Avusturya`da bir göçmen kampında Kırım Tatarı bir ailenin çoçuğu olarak dünyaya geldi. İlk ve orta öğrenimini İstanbul ve Ankara’da bitirdi. 1965 senesinde Ankara Atatürk Lisesi’nden mezun olan İlber Ortaylı, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi (1968) ile Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih bölümünü bitirdi. Viyana Üniversitesi’nde Slavistik ve Orientalistik okudu.
İlber Ortaylı, Yüksek lisans çalışmasını Chicago Üniversitesi’nde Prof. Halil İnalcık ile yaptı. Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden “Tanzimat Sonrası Mahalli İdareler” adlı tezi ile doktora derecesi aldı (1978), “Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu” adlı çalışmasıyla da doçent (1979), 1989’da profesör oldu.
Viyana, Berlin, Paris, Princeton, Moskova, Roma, Münih, Strazburg, Yanya, Sofya, Kiel, Cambridge, Oxford ve Tunus üniversitelerinde misafir öğretim kullanıcı hesabı yaptı, seminerler ve konferanslar verdi. Yerli ve yabancı bilimsel dergilerde 16. yüzyıl ila 19. yüzyılı Osmanlı tarihi ve Rusya tarihi ile alakalı makaleler paylaşımı yaptı.
1989-2002 senelerı içinde Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde İdare Tarihi Bilim Dalı Başkanı olarak görev yapmış, 2002 senesinde Galatasaray Üniversitesi’ne, 2 yıl sonra Bilkent Üniversitesi’ne geçmiştir. Halen (2005) Topkapı Sarayı Müdürlüğü görevini de yürütmektedir. Şu anda Galatasaray Üniversitesi’nde tarih dersleri vermektedir
İlber Ortaylı, Uluslararası Osmanlı Etütleri Komitesi yönetim kurulu üyesi ve Avrupa İranoloji Cemiyeti üyesidir.
İlber Ortaylı, Türkçe, Osmanlıca, Kırım Tatarca, Arapça, Farsça, Almanca, Fransızca, İtalyanca, Latince, Yunanca, Rusça, Slovakça, Romence, Sırpça, Hırvatça ve Boşnakça bilmektedir.
İlber Ortaylı Kitapları – Eserleri
1974 Tanzimat’tan Sonra Mahalli İdareler
1978 Türkiye’de Belediyeciliğin Evrimi (İlhan Tekeli)
1979 Türkiye İdare Tarihi
1980 Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu
1982 Gelenekten Geleceğe
1983 İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı
1985 Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Yerel Yönetim Geleneği
1986 İstanbul’dan Sayfalar
1994 Studies on Ottoman Transformation
1994 Hukuk ve İdare Adamı Olarak Osmanlı Devleti’nde Kadı
1996 Türkiye İdare Tarihine Giriş
2000 Osmanlı Aile Yapısı
2001 Tarihin Sınırlarına Yolculuk
2001 Osmanlı İmparatorluğu’nda İktisadi ve Sosyal Değişim
2002 Osmanlı Mirasından Cumhuriyet Türkiyesi’ne (Taha Akyol ile)
2004 Osmanlı Barışı
2005 Barış Köprüleri: Dünyaya Açılan Türk Okulları
2006-2007 Osmanlı’yı Yeniden Keşfetmek 1-2-3
2006 Kırk Ambar Sohbetleri
2007 Eski Dünya Seyahatnamesi
2007 Avrupa ve Biz
2007 Batılılaşma Yolunda
2007 Mekân ve Olaylarıyla Topkapı Sarayı
2008 Tarihimiz ve Biz
2008 Tarihin İzinde
2009 Tarihin Işığında
2010 Türkiye’nin Yakın Tarihi
2011 Defterimden Portreler
2011 Tarihin Gölgesinde (Taha Akyol ile)
2012 Yakın Tarihin Gerçekleri
2012 Cumhuriyetin İlk Yüzyılı 1923-2023
2013 İlber Ortaylı Seyahatnamesi
