Sezen Aksu, 13 Temmuz 1954 senesinde Denizli ilinin Sarayköy beldesinde dünyaya geldi. Fen bilgisi öğretmeni ve Selanik’ten mübadelede gelen bir aileden olan Şehriban Hanım annesi, Pazar, Rize kökenli matematik öğretmeni olan Sami Yıldırım Bey de babasıdır.
Sezen Aksu, üç yaşına kadar Denizli’de oturduktan sonra, ailesiyle İzmir’e taşındı. Nihat adındaki kardeşi ile birlikte büyüyen Aksu, gençlik senelerında bir çok sanat dalına merak saldı. Bir süre Cengiz Bozkurt’tan resim dersleri aldı.Tiyatro ve dans derslerini de bu süreye sığdırdı. Bu sürede asi kişiliğiyle dikkat çeken Aksu, dansöz olma hayali kurmaya başladı.
Sezen Aksu, ardındansında, bu süreç için “Allah babama acıdı da şarkıcı oldum” demiştir. Aksu, 1970 senesinde Hafta Sonu dergisinin açtığı, jüri başkanlığını Ajda Pekkan’ın yaptığı ‘Altın Ses’ müsabakasında altıncı olurken bir diğer pop sanatçısı Nilüfer birinci olmuştu. Böylelikle Nilüfer, Sezen Aksu’dan önce ilk albümünü yayımladı. 1973 senesinde Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi’ne giren Aksu, 1974’te üç şarkısını bir plak şirketine gönderdi. Aynı yıl Kasım ayında Ali Engin Aksu ile evlenen sanatçı, okulundan da ayrıldı. 1974’ün son aylarında plak yapımı için İstanbul’a gitti.
1975’e girildiğinde piyasaya çıkan ilk kırk beşliğinin adı ‘Haydi Şansım’dı. “Sezen Seley” adıyla yayına giren bu kırk beşlik yalnızca elli kopya sattı. 1975 senesinde içinde kendi şarkılarının olduğu ikinci kırk beşliği Yaşanmamış Yıllar/Kusura Bakma’yı çıkardı. Kendisini uzun süre kırk beşlik plaklar listesinde bir numara yapacak üçüncü kırk beşliğiOlmaz Olsun/Vurdumduymaz’ı 1976 senesinde çıkardı.
Sanatçı, sonrasında, 1976 senesinde ilk sahne çalışmasına başladı. Bebek Belediye Gazinosu’nda sahne almaya başlayan Aksu, 1977 senesinde Allahaısmarladık/Kaç Yıl Geçti Aradan, Kaybolan Yıllar/Neye Yarar kırk beşlikleri ve ilk otuz üçlüğü olan “Allahaısmarladık” albümlerini yayımladı.
1978 senesinde Hurşid Yenigün’ün iki bestesi için söz yazan Aksu, Gölge Etme/Aşk kırk beşliğini yaptı. Yine aynı yıl, piyasadaki en eski Sezen Aksu albümü olma özelliğini taşıyan Serçe, çift LP olarak piyasaya çıktı. 1979 senesinde İlk Gün Gibi/Yalancı ve Allahaşkına/Sensiz İçime Sinmiyor kırk beşlikleri piyasaya çıktı. Aynı yıl sanatçı, sinema sektöründe de göründü. Sanatçının ilk filmi, başrolünü Bulut Aras’la paylaşımı yaptığı; “A Star is Born” (Tr: Bir yıldız doğuyor; Y: Frank Pierson; O: Barbra Streisand, Kris Kristofferson) filminden bir araya getirilen ve bir Atıf Yılmaz filmi olan Minik Serçeoldu. Sanatçı bu tarihten sonra Minik Serçe adıyla anılmaya başlandı. Bir ünlü doğarken, başka bir ünlünün sönüşünü anlatan film, o zamanda fazla beğeni toplamadı. Aksu, bu filmi 1999 senesindeOkan Bayülgen’in Zaga programında tekrar seyretmiş ve bu rolüne gülmüştür.
1980 senesinde Sevgilerimle albümünü çıkaran sanatçı, 1981’de Sezen Aksu Aile Gazinosu adlı müzikal için çalışmalar yaptı. Sanatçı, 10 Temmuz 1981’de Beşiktaş Evlendirme Dairesi’nde Sinan Özer ile evlendi. Lakin o sıralarda Aksu’nun Özer’den 4,5 aylık gebe olduğu konuşulmaktadu. 11 Kasım 1981’de Aksu, oğlu Mithat Can Özer’i dünyaya getirdi. Sanatçı, aynı yıl Aralık ayındaSezen Aksu Aile Gazinosu için tekrar çalışmaya başladı.
1982 senesinde Şan Müzikholü’nde Sezen Aksu Aile Gazinosu gösterime girdi. Adile Naşit, Şener Şen, Ayşen Gruda ve Altan Erbulak ile aynı oyunu paylaşan Aksu, sahnede yedi farklı kişiliği canlandırdı. Daha sonra Firuze albümünü yayımlayan sanatçı, aynı yıl, dönemin popüler dergisi Hey aracılığıyla “Yılın Kadın Şarkıcısı” seçildi. 1983 senesinde Aksu, Hey’in Geleneksel Oskar Konseri’ne de Yılın Kadın Şarkıcısı olarak katıldı.
1983 senesinde Sezen Aksu, Eurovision’a katılma kararı aldı. Söz ve müziği Ali Kocatepe’ye ait “Heyamola” parçası, Ali Kocatepe ve Coşkun Demir ile birlikte seslendirildi. Türkiye finaline kalan bu parça Eurovision finallerinde Türkiye’yi temsil edemedi. 1983 senesinde “Heyamola” parçasının 45’liği “Hey Dergisi” aracılığıyla yılın plağı seçildi. Aynı yıl Aksu, Sinan Özer’den boşandı.
1984 senesinde sanatçı tekrar Eurovision adayı oldu. Halay, 1945 ve Herkese Merhabalar Ümit adlı parçalarla Türkiye finaline kaldı. İlk olarak “Herkese Merhabalar Ümit”i eleyen Aksu Türkiye finalinde “Halay” ve “1945”i seslendirmeye karar verdi. Türkiye finali gerçekleşmeden iki hafta önce Türkiye’ye gelen yabancı bir arkadaşı Aksu’ya yalnızca “1945”i seslendirmesini önerdi. “1945”‘in kelimelerinin tüm dünyayla alakalı olduğunu düşünen Aksu bu parçanın yurtdışında da ülkemizi daha iyi temsil edeceğini düşünerek “Halay”dan vazgeçti. Türkiye finalinde “1945”i seslendiren Sezen Aksu, beklenenin aksine bu kez de seçilememişti.
1985 senesinde Aksu, Eurovision Türkiye finaline bir kez daha katıldı. Bu seferki şarkının adı Küçük Bir Aşk Masalı’ydı. Sözleri Aksu’ya ait olan bu şarkıyı Sezen Aksu ve Özdemir Erdoğan birlikte seslendirdi ama sonuç değişmedi. Eurovision’da Türkiye’yi temsil etme hakkını bir türlü kazanamayan Aksu, 1985’ten sonra bir daha yarışmaya katılmadı.
Sanatçı, 6 Eylül 1984’de Sen Ağlama albümünü piyasaya çıkardı. TRT’nin denetiminden geçemediği için önceleri televizyonda şarkıları yayımlanmayan Aksu, 1985’in başından bu yana bu fırsatı elde etti. Şarkılar TRT’de yayımlanmaya başlar başlamaz albüm büyük bir ilgi gördü ve satış listelerinin haftalarca zirvesinde yer aldı. Aksu, albümün 56. haftasında “Hey Dergisi”ne yaptığı bilgilendirmede “Bekliyordum ama bu kadarını değil… Ne yalan söyleyeyim, 1 yılı aşkın sürece listelerde kalacağımı sanmıyordum. Tüm müzikseverlere candan, gönülden teşekkürlerimi sunuyorum.” şeklinde beyanatta bulundu.
1985`de, sanatçı “Bin Yıl Önce, Bin Yıl Sonra” isimli müzikal için hazırlandı. Müzikal, 1986 senesinin ilk haftasından bu yana gösterime girdi. Şan Müzikholü’nde kapalı gişe oynayan bu müzikal, dönemin dünyasını ve Türkiye’sini Ti’ye alıyordu. Sahnede büyük büyük alkış alan Aksu, sahneyi Şener Şen, İlyas Salman, Ayşen Gruda gibi isimlerle paylaşımı yaptı.
1986’da “Git” ile büyük büyük alkış alan sanatçı, “Onyedi” dergisinin Ocak 1986 sayısında okuyucu anketinde “1985’in en büyük kadın şarkıcısı” seçildi. Aksu, 1988 senesinde “Sezen Aksu’88″‘i çıkardı. Aynı biçimde 1989 senesinde “Sezen Aksu Söylüyor” albümüyle beliren Aksu, bu albümle çok büyük bir beğeni aldı.
1989 senesinde Sezen Aksu beyaz perdede göründü. Yönetmenliğini Yavuz Özkan’ın yaptığı “Büyük Yalnızlık”ta Sezen Aksu, başrolü Ferhan Şensoy ile paylaşımı yaptı. Film, 1990 senesindeki Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi Görüntü dalında ödül aldı. Filmin müzikleri Aksu’nun yapımcısı Onno Tunç’a aitti. Filmin müziklerinden “Aşk Irmakları”, dört yıl sonra Uçurtma Bayramları adıyla Levent Yüksel’in ilk albümünde bulunacaktı.
1990’larda Sezen Aksu, yapımcı olarak dinleyicilerin karşısına çıktı. Böylelikle 1990’ların müziğinde çok önemli bir yer ettiği gibi Sertab Erener, Harun Kolçak, Aşkın Nur Yengi, Levent Yüksel, Işın Karaca, Hande Yener, Yıldız Tilbe gibi bir çok ismi müzik piyasasına kazandırdı ve bir çok önemli sanatçıya destek oldu.
1990’da ilk kez Sezen Aksu’nun o sıralardaki vokalisti Aşkın Nur Yengi, “Sevgiliye” albümüyle müzikseverlerin karşısına çıktı. Bir Sezen Aksu yapımı olan albüm bir milyon kadar sattı.
1991’de Aşkın Nur Yengi’nin ikinci albümü “Hesap Ver”in yapımını da üstlendi. Albüm Yengi’nin ilk albümü gibi yüksek bir satış elde etti. Aynı yıl müzik yönetmenliğini Onno Tunç’un yaptığı “Gülümse” çıktı. Albüm, 2 milyonu aşan bir satış rakamı elde etmişti. Albümün bu kadar çok satmasının nedenlerinden biri Aksu’nun hitap kesimiydi. Aksu, bu albümle halkın tüm kesimlerine hitap etmekteydi. 1992’de, Avrupa’da albümün hit şarkılarından “Hadi Bakalım”ın teklisi yayımlandı.
1992’de Aksu vokalistlerine albüm yapmaya sürdü. Sertab Erener ile çalışan Aksu, Erener’in ilk albümü “Sakin Ol”u yayımladı. Albüm beklenenin üzerinde satış sayıları elde etti. Bu albümden birkaç ay sonra, 1993’te Levent Yüksel ile çalışan Aksu bu kez Yüksel’in ilk albümü “Med-Cezir”i piyasaya sürdü. Bu albüm de yüksek bir satış rakamına ulaşarak Levent Yüksel’i 90’larda tanınır biri hâline getirdi.
Sanatçı, aynı yıl kendi albümü olan “Deli Kızın Türküsü”nü piyasaya sürdü. Albümde Uzay Heparı ile çalışan Aksu, farklı tarzlar denedi. Bu farklı albümden “Küçüğüm” ve “Masum Değiliz” gibi tanınan Aksu şarkıları çıktı. Albümün etkisi sürerken, 20 Mayıs 1994 tarihinde albümde birlikte çalıştığı Heparı, motosikletiyle oyuncu Demet Akbağ’ın duran haldeki arabasına çarparak bitkisel hayata girdi. O zamanda altı aylık evli olan ve kazadan önceki gün baba bulunacağını öğrenen Heparı, 31 Mayıs tarihinde öldü. Aksu, bu olayın sonrasında, Uzay Heparı’yı anmak üzere “Yas” adlı bir şarkı besteledi. Lakin kendisi bu şarkıyı okumak yerine, Levent Yüksel’in sonraki albümüne koydu. Tüm bu çalkantılardan sonra, Aksu, Sertab Erener’in ikinci albümü “Lâ’l”in yapımını üstlendi. Bu albüm de yüksek bir satış elde ederken Sezen Aksu, 90’ların müziğinde önemli bir yer elde etti.
Bir sene sonra, 1995 senesinde Aksu, “Işık Doğudan Yükselir” albümünü yayımladı. Albümde pop müzikten fazla Anadolu müzikleri yer almaktaydı. Yunus Emre’nin, Mevlana’nın ve Aşık Daimi’nin eserleri bulunmaktaydı. Fahir Atakoğlu’nun da iki eseri vardı. Bunlardan birincisi, sonradan yayımlanan “Alâturka” adlı şarkıyken, diğeri de “Yaktılar Halim’imi” idi. Gülümse’nin müziğini yapan Arto Tunç’un da bu albümde iki bestesi vardı. Albümde bulunan bir başka şarkıda Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun aşağıdaki dizeleri yer almaktaydı;
« Bu Anadolu var ya bu Anadolu. Bu misli menendi görülmemiş cömert ana. Bu her yanı meme, bu her yanı dudak, bu her yanı gül. Bu zırnık almadan veren, habire veren yedi gül. »
1996’da Nazan Öncel’in Sokak Kızı albümünde bulunan “Erkekler de Yanar” ve “Bırak Seveyim Rahat Edeyim” şarkılarına vokalist olarak eşlik etti. Aynı yıl Zerrin Özer’in ünlü “Paşa Gönlüm” klibinde yer aldı.
Aralık 1997’de satışa çıkan “Düğün ve Cenaze” yine eleştirilen bir Aksu albümüydü. Albüm yoğun eleştiriler neticesinde yüksek bir satış rakamı elde edemedi. Albüme adını veren şarkıyla birlikte dokuz tane Goran Bregoviç, bir tane Kurtis Jasavev bestesinden bir araya gelen albümün kelimelerini Aksu, Pakize Barışta ve Meral Okay ile birlikte yazdı. 1998 senesinde albümün en ses getiren şarkısı “Erkekler”in teklisi yayımlandı. 1998’in Nisan ayında ise Levent Yüksel’in üçüncü albümü “Adı Menekşe” piyasaya çıktı.
1998’in Aralık ayında Aksu, Adı Bende Saklı adlı albümünü piyasaya çıkardı. ’80’lerin melankolik, yer yer arabesk Sezen Aksu albümlerini anımsatan “Adı Bende Saklı” farklı çevreler aracılığıyla beğenildi. Sözü ve müziği Selami Şahin’e ait olan “Ben Sevdalı Sen Belalı”, “Tutuklu” ve “Adı Bende Saklı” şarkıları o dönemin en bilinen şarkıları halini aldı. 1999’da bunu “Sarı Odalar” teklisi izledi. Parçanın klibi, İstanbul’a yapılması amaçlanan 3. köprüye karşı çıkmak maksadıyla Arnavutköy’de çekildi.
2 Haziran 2000 tarihinde Aksu, yeni albümü Deliveren’i çıkardı. Bu albümde “Oh Oh”, “Sarı Odalar”, “Kahpe Kader” ve “Keskin Bıçak” gibi dönemin en bilinen şarkıları bulunmaktaydı. Albüm, bir milyona yakın sattı. Aksu, bir açıklamasında Deliveren adının içindeki şeytanla meleği yönlendiren manasına geldiğini dile getirdi.
2001 senesinde sağlık poblemleriyla uğraşan Aksu’nun o yaz verdiği altı konser büyük ilgi gördü. Aksu’nun altı senedir vokalistliğini yapan Işın Karaca, 2001 Eurovision Şarkı Yarışması’nın seçmelerine katıldı fakat seçilemedi. Bu yılın sonunda Karaca’nın ilk albümü “Anadilim Aşk” yayımlandı. Albüm, baştan sona Sezen Aksu imzası taşıyordu.
20 Mayıs 2002 tarihinde Sezen Aksu, “Şarkı Söylemek Lazım” albümünü piyasaya sürdü. Bu albüm sanatçının DMC şifrketindan çıkarttığı ilk albümdü. 12 Haziran 2002’de albümü takiben konser turuna çıkan sanatçı, Türkiye’nin bütün dillerini ve medeniyetlerini bir araya getiren “Türkiye Şarkıları” isimli konser serisini sundu. Konserlerde sanatçıya Rum, Ortodoks, Ermeni ve Musevi korolarıyla birlikte Diyarbakır Belediyesi Çocuk Korosu da eşlik etti. Sahnede Türkçe, Kürtçe, Ermenice ve Rumca şarkılar, türküler söylendi. Sanatçı konserinin sonunda “Şarkı Söylemek Lazım”ı ve Mevlana’nın kelimelerinden bir araya gelen “Yeniliğe Doğru” şarkısını dile getirdi.
Bu konser dizisi yalnızca Türkiye’de değil bir çok ülkede de haber oldu. AP ajansının çektiği bir fotoğraf bir çok ülkede yayımlandı. 2003 senesinin başında Beşiktaş’ta BKM’de Unplugged konserler veren Sezen yoğun ilgi üzerine konserlerine önce Maltepe Yayla Sanat Merkezi’nde ardından Türkiye’nin değişik şehirlerinde sürdü. 2003 yazı bitmeden sanatçının yeni albümü “Yaz Bitmeden” çıktı. Biri enstrümantal olmak üzere dört yeni şarkı içeren albümde bunun bunun yanında önceden başka yorumcuların seslendirdiği Sezen Aksu şarkıları vardı. Yeni şarkılardan birisi olan “Farkındayım”a Van’ın Gevaş beldesinde klip çekildi.
Sezen Aksu’nun 2005 senesinde piyasaya sürülen yeni albümü Bahane, beklenenin de üzerinde ilgi gördü. Aksu’nun kariyerinin 30’uncu yılını dolduruşunun anısına yayına giren “Bahane” albümü, piyasaya çıktığı ilk iki haftada 320 bin sattı. Albümdeki yapıtlar içinden “Perişanım Şimdi”, “Eskidendi, Çok Eskiden” ve “Yanmışım Sönmüşüm Ben” şarkılarına klip çekilirken “Bahane”, sene sonunda Türkiye’nin 2005 senesinde en fazla satan albümü oldu. Aksu, 1975-2006 senelerı içinde yazdığı şarkı kelimelerini ise 2006 senesinde çıkardığı Eksik Şiir kitabında topladı. Şiir kitabı büyük bir ilgi görerek ilk 4 günde 17.000 adet satıldı.
2008 senesinin Haziran ayında Deniz Yıldızı adlı albümünü yayımladı. Albümde Aksu’nun uzun yıllar birlikte çalıştığı Onno Tunç’un çaldığı piyano emsallari yer almaktaydı. Albüm, yine önceki Aksu albümlerinden farklı olarak caz tınıları taşıyan ve baladlar içeren bir albümdü. Aksu, aynı albümünde Tanrı’nın Gözyaşları şarkısını Türkiye’de bir barış ortamının oluşması için yazdığını, bunun oluşabilmesi içinse sınır ötesi operasyonların bitirilmesi gerektiğini açıkladı.
2009 senesinde Yürüyorum Düş Bahçeleri’nde… adlı 2 CD’den bir araya gelen albümünü çıkaran sanatçı aynı yıl başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı arayarak Kürt Açılımı’na destek vermekten ötürü Cumhuriyet Gazetesi Yazarı Hikmet Çetinkaya aracılığıyla eleştirilmiş ve Aksu’nun babasının Fethullahçı olduğu iddia edildi. Aksu’yu bir çok sanatçı destekledi.
2010 senesinde Amerikan NPR radyosu aracılığıyla tespit edilen “50 Büyük Ses” listesinde bulunan Aksu son kez 2011’de “Bakarsın Umduğundan İyi Geçer Yaz. Öptüm…” adlı albümünü piyasaya çıkardı.
Sezen Aksu’nun, Nisan 2010’da İsveç’in başkenti Stockholm’de, Fahir Atakoğlu ile birlikte verdiği konser çok sayıda Türk ve İsveçli müziksever aracılığıyla izledi. Aksu, 10 yıllık aranın sonrasında “TurkofAmerica” ile “GNL Entertainment”ın ortaklaşa organize ettiği, kurumsal sponsorluğunu ise Washington merkezli Türk Kültür Vakfı’nın yaptığı ABD’de 4-7 Nisan tarihleri içinde gerçekleştirilen ve Maryland, Strathmore Konser Salonu’nda günü, New York, Carnegie Hall ve New Jersey’nin Newark şehrindeki Prudential Hall’de üç konser vermiştir. ABD konserlerinde sanatçıya Atakoğlu eşlik etmiştir. Aksu, New Jersey konserinde kendisine ayrılan süreyi aşması üzerine seyircilere, Biz bu sınırları aştık, Amerikalılar da sabır rekoru kırdılar, New Jersey’de de bu gece böyle olacak, sizleri mutlu etmeden bu sahneden inmeyeceğim demiştir.
Albümleri
1977 Allahaısmarladık
1978 Serçe
1980 Sevgilerimle
1981 Ağlamak Güzeldir
1982 Firuze
1984 Sen Ağlama
1986 Git
1988 Sezen Aksu’88
1989 Sezen Aksu Söylüyor
1991 Gülümse
1993 Deli Kızın Türküsü
1995 Işık Doğudan Yükselir
1996 Düş Bahçeleri
1997 Düğün ve Cenaze
1998 Adı Bende Saklı
2000 Deliveren
2002 Şarkı Söylemek Lazım
2003 Yaz Bitmeden
2005 Bahane
2005 Bahane Remix
2008 Deniz Yıldızı
2009 Yürüyorum Düş Bahçeleri’nde
2011 Öptüm
Sezen Aksu Ödülleri
1995 Yekta Okur Özel Ödülü Kral TV Video Müzik Ödülleri
2003 Yılın en fazla satan albümü ödülü MÜ-YAP Müzik Ödülleri
2004 Yılın en fazla satan albümü ödülü MÜ-YAP Müzik Ödülleri
2005 En kaliteli sanatçı ödülü POPSAV ödülü
2005 En kaliteli Türk Pop Müziği kadın solisti Altın Kelebek 2005 TV Yıldızları Yarışması
2006 İki adet Diamond ödülü, Yılın en fazla satan albümü ödülü MÜ-YAP Müzik Ödülleri
2005 En kaliteli Türk Pop Müziği kadın solisti Altın Kelebek 2005 TV yıldızları yarışması
2007 En kaliteli Türk Pop Müziği kadın solisti Powertürk Müzik Ödülleri
2008 İzmir’e katkı ödülü İZTO, “İzmir Şehrine Katkı Ödülü”
2009 En kaliteli kadın sanatçı ödülü Kral TV Video Müzik Ödülleri
2009 MÜ-YAP özel ödülü MÜ-YAP Müzik Ödülleri
2012 En kaliteli klip ödülü Kral TV Video Müzik Ödülleri
