Yaşar Nabi Nayır, 25 Aralık 1908 senesinde Üsküp’te dünyaya geldi. Okula Üsküp Mahalle Mektebi’nde başlayan Yaşar Nabi, Balkan Savaşı bundan dolayı annesiyle farklı zamanlarda İstanbul’a gidip gelmeleri sebebiyle, ilk öğrenimini bu iki şehirde sürdürdü. Ailesi, 1924’te kesinlikle İstanbul’a yerleşti. 1929’da Galatasaray Lisesi’nden mezun oldu.
Bir süre Ziraat ve Merkez Bankalarında çalışan Yaşar Nabi, 1934-1940 senelerı içinde Hakimiyet-i Milliye Gazetesi’nde çevirmen ve yazar olarak görev yaptı. Daha sonraki senelerda Türk Dil Kurumu’nda (1940-1943), Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu’nda (1943-1946) çalıştı.
Yaşar Nabi Bey, 15 Temmuz 1933’te Ankara’da Varlık Dergisi’ni yayımlamaya başladı. Dergiyi 1946’da İstanbul’a naklettikten sonra kendisini tümüyle yayıncılığa verdi; Varlık Yayınevi’ni kurarak binden fazla kitap yayımladı. Ayrıca 1966-1969 içinde dünya edebiyatından örnekler veren Cep Dergisi’ni 29 sayı çıkardı.
Uuslararası P.E.N Yazarlar Derneği’nin Türkiye Başkanlığını da yapan Nayır’a, Türk kültür yaşamına yaptığı katkılardan ötürü Kültür Bakanlığı 1979 senesinde Büyük Ödül vermiştir.
Evli ve iki çocuk sahibi Yaşar Nabi Nayır, ölümüne kadar P.E.N Yazarlar Derneği’nin Türkiye başkanlığı görevini sürdürdü. 1981 senesinde İstanbul’da yaşamını yitirdi.
Ölümünden sonra derginin yönetimini kızı çevirmen Filiz Nayır Deniztekin üstlendi. Ölümünün birinci yıl dönümünde değerlendirme, inceleme yazılarının olduğu ”Yaşar Nabi’ye Saygı” adlı bir yapıt çıkarılmıştır. Her yıl, Varlık Dergisi’nin kuruluş yıldönümü olan 15 Temmuz’da 30 yaş altındaki şair ve yazarlara Yaşar Nabi Nayır anısına şiir ve öykü dalında ödül verilmektedir.
Yaşar Nabi, yazın alanına şiirle girmişti. İlk şiirleri lise öğretmeni Ahmet Halit Yaşaroğlu’nun özendirmesiyle, onun çıkardığı Çocuk Dünyası dergisinde yayımlandı. Edebi bir nitelik kazanan şiirleri 1926’da Servet-i Fünun’da yayımlandı. Yeni Kitap (1927-1928), Hayat (1928), Muhit (1932-1933), Çığır (1933), Ülkü (1933) gibi yazın dergilerinde de yazan şair,1928’de altı arkadaşıyla birlikte (Cevdet Kudret, Ziya Osman Saba, Vasfi Mahir Kocatürk, Sabri Esat Siyavuşgil, Muammer Lütfi ve Kenan Hulusi Koray) Yedi Meşale adlı bir seçme şiirler kitabı çıkardı (1928) ve bu ortak çalışma kısa süren Yedi Meşaleciler hareketini doğurdu.
Yaşar Nabi, zamanla şiirden tümüyle koptu; öykü, roman, oyun, deneme, eleştiri, gezi notu gibi çeşitli yazın dallarında kalem oynattı. Panait Istrati ve Balzac’tan romanlar çevirmiştir.
Yaşar Nabi Nayır Eserleri (Bazıları)
Şiirleri
1928 Yedi Meşale
1932 Onar Mısra
1970 Kahramanlar
Romanları
1931 Bir Kadın Söylüyor
Öyküleri
1935 Bu da Bir Hikayedir
Oyunları
1933 Mete
1933 Beş Devir
1933 Köyün Namusu
İnceleme – Deneme
1936 Balkanlar ve Türklük
1948 Nereye Gidiyoruz
1959 Yıllar Boyunca
1963 Atatürkçülük Nedir
1966 Atatürk Yolu
1971 Edebiyat Dünyamız
1973 Değişen Dünyamız
1975 Çağımıza Ters Düşenler